BMWForum.nl zoekt Moderators om het forum te onderhouden, als je jezelf kan vinden in het onderstaande, neem dan contact op via deze link.

  • Enige kennis van phpbb is gewenst, maar niet noodzakelijk.
  • Minimaal 6 maanden geregistreerd zijn, of een zodanige activiteit met posten hebben.
  • Geregeld op het forum te vinden zijn.
  • Goed moderator werk verrichten, veranderen, doorverwijzen of verwijderen van forum berichten die niet toegestaan zijn.

How to - Startmotor vervangen?

Alle How to's en DIY(Do It Yourself) vind je hier terug.
Gelieve alleen informatie te verstrekken, voor het oplossen van problemen gebruik dan de overige forums.

Moderators: Moderator Team, Service Team


Topic Author
remo
Neutraal
Posts: 11
Joined: 04 Feb 2008 11:25

How to - Startmotor vervangen?

Post by remo »

Als ik wil starten hoor ik de startmotor heel hard ratelen. Ik vermoed dus dat deze kapot is.
Nu wil ik hem vervangen maar zoals ik het zie lijkt het erop dat ik het complete inlaatspruitstuk moet demonteren.
Kan iemand dat bevestigen of is er een gemakkeijker manier om deze klus te klaren?

Overigens is het een 316i van 1997.

Hoop dat iemand mij kan helpen.

elsteff1385
Neutraal
Posts: 19
Joined: 19 May 2008 07:36

Post by elsteff1385 »

Remo
.
Ik kan je voorzien van de werkplaatshandleiding van jouw 3-serie. Daar staat precies in beschreven wat je moet doen. (ik weet niet of het hier tegen de regels is om deze documentatie te posten)
.
als het goed is hoef je je inlaatspruitstuk niet eraf te halen om de startmotor te kunnen vervangen.

bimmer
4e Versnelling
Posts: 1256
Joined: 24 Jan 2005 18:16
Type Auto: 318i (E46)
Location: Brunssum
Age: 45
Contact:

Post by bimmer »

Post maar, dan hebben andere er in de toekomst mischien ook nog wat aan. :D

Topic Author
remo
Neutraal
Posts: 11
Joined: 04 Feb 2008 11:25

Post by remo »

Heb zeker interesse. Ben nog even aan het Googlen en lees dat het ook nog de accu zou kunnen zijn. Dus morgen maar eerst even aan de startkabels.

elsteff1385
Neutraal
Posts: 19
Joined: 19 May 2008 07:36

Post by elsteff1385 »

bah, startkabels???
.
meten is weten!
.
dus, zorg voor een tijdelijke ali die je multimeter mag vasthouden ;) kun je meten of de accuspanning zakt als je start.
.
De handleiding is een pdf bestand, te downloaden van http://www.leonsteffann.com/bmw

ronald 2002
2e Versnelling
Posts: 313
Joined: 17 Oct 2007 07:44
Location: walcheren zld
Age: 56

Post by ronald 2002 »

ratelen klinkt als het in en uitschakelen van het relais.

ik denk eerder aan een te lege accu dan aan een defecte starter.
2002 '75 +m3 '93+530D'02

Topic Author
remo
Neutraal
Posts: 11
Joined: 04 Feb 2008 11:25

Post by remo »

Heb vanmorgen de spanning van de accu gemeten. Deze was 9,28 volt. Vervolgens de accu opgeladen en toen deed hij het weer. De dynamo geeft 14,1 voltdus dat is in orde. Omdat de accu 5 jaar oud is en wij veel korte afstanden rijden heb ik deze maar vervangen. (€60,-)

Overigens had ik er een gehaald van 55A maar die was te hoog voor in de accubak. Gelukkig hadden ze er nog een staan van 54A die iets lager is. Hierdoor kan ik de kap er tenminste weer op plaatsen.

Nu maar hopen dat de oude accu slecht is en er geen lekkstroom ergens zit.

Bedankt voor het meedenken en de manual, deze kan ik dan gelijk gebruiken voor het vervangen van een ABS sensor die defect is.

Mikey
3e Versnelling
Posts: 987
Joined: 03 Nov 2005 14:34
Location: Treebeek
Age: 38

Post by Mikey »

je had eigenlijk je accu nummer eventjes moeten opschrijven.

daarmee kan je auto handelaar een zelfde model ( ander merk mogelijk ) accu regelen die dus dezelfde afmetingen heeft ! :)
===========================

Ya Know.....
It Is What It Is

===========================

Topic Author
remo
Neutraal
Posts: 11
Joined: 04 Feb 2008 11:25

Post by remo »

Dat was misschien verstandig geweest. Ik had dit eigenlijk nooit eerder meegemaakt. Was altijd in de veronderstelling dat het standaard maten zijn.

Enfin die ene Ampere zal het hem ook niet doen verwacht ik.

DeepBass909
1e Versnelling
Posts: 60
Joined: 26 Sep 2007 09:59
Location: Gouda

Post by DeepBass909 »

Gezien het bovenstaande hoef je waarschijnlijk niet je startmotor te vervangen (een accu spanning van lager dan 10 volt betekend simpelweg een rotte accu), maar gezien het onderwerp is het misschien wel handig voor andere mensen om mijn ervaringen met het vervangen van een startmotor van een M43 blok (de 4-cilinder motor van de E36, op de 318ti na, en de E34). Ik heb hem zelf namelijk een paar weken terug moeten vervangen...


Dit is een verslag dat ik eerder op een ander forum heb geplaatst. Ik had graag meer foto's willen laten zien, maar helaas is het foto's nemen er een beetje bij in geschoten tijdens het sleutelen en heb ik alleen maar foto's van (op dat moment) cruceale momenten.
[ external image ]
De eerste stap bij het demonteren... De luchtmassameter en het filterhuis weghalen. Dit zijn welgeteld 2 moeren en 1 slangklem loshalen, dus niet echt de grootste uitdaging. Wat je wel ziet, is een schoongemaakt gasklephuis (die heb ik afgelopen donderdag schoongemaakt). Interessant is ook die grote zwarte cilinder rechts. Dat is een reservoir voor het vacuümsysteem. Dat systeem is berucht om z'n lekken (die zich uiten in een onregelmatig stationair lopen). Storingen hierin hebben verder geen consequenties voor de prestaties van de auto, alleen het klinkt niet heel mooi...
Het doel van mijn dagje sleutelen ligt onder het aluminium inlaat traject aan de achterkant. Zoals hier al te zien is, is daar niet heel veel ruimte...

[ external image ]
De bovenste krul van de inlaat verwijderd. Dit was het makkelijke deel... (een paar slangen en 5 bouten en moeren). Vanaf dit moment is eigenlijk pas de startmotor zichtbaar (niet op deze foto), maar er is nog steeds te weinig ruimte om überhaupt hem te kunnen demonteren. Hier begonnen de uitdagingen pas echt. De kunststof doos boven op de inlaat bevat alle aansluitingen van de sensoren van het motorblok. Deze wou ik eigenlijk weg hebben, want hij zit aan de achterkant vast aan de kabelboom van de auto. Hiervan heb ik ook geen beschrijvingen kunnen vinden in de documentatie die ik heb... Het grootste probleem waren 3 draden, 2 daarvan vormde een vicieuze cirkel (letterlijk), want ze zaten namelijk aan de startmotor... En ik wou deze box juist weg hebben om bij de aansluitpunten van de startmotor te kunnen komen :S De derde draad liep ergens naar onder, langs de versnellingsbak.
De 2de uitdaging was de flens tussen de bovenste en onderste krul van de inlaat, waar de ontluchtingsslang van het kleppendeksel op uitkomt (de ronde zwarte schijf naast de rode olie-peil stok). Hier onderop zitten 2 koelslangen, verbonden met een buisje dat onder aan de flens vast zit. Wat het doel van dit buisje is, weet ik niet, ik weet alleen wel dat de aanvoerslang hier naar toe, de slang was die vorige week zaterdag lek was gesprongen... De koelslangen lopen tussen de inlaat door, en ook deze maakte dat ik de onderste krul niet los kon halen... Ik had daar de keuze om of de slangen af te koppelen, of de hele flens door de inlaat te steken, door het gat waar de zwarte box zit (die ik dus niet weg kon halen...). Uiteindelijk heb ik hem alleen los gehaald, en dat gaf me genoeg speelruimte op de inlaat.

[ external image ]
Een foto recht van boven. De dikke rode kabel loopt direct naar de startmotor (hier dus nog niet zichtbaar). Grappig om te zien is dat er in de onderste inlaat nog een klep zit. Wat de functie hiervan is weet ik niet. Wat ik wel mooi vind om te zien, is dat alle 4 de buizen vanaf dit punt gelijke lengte hebben en ongeveer evenveel gebogen zijn.
Om vrije toegang tot de startmotor te krijgen, kwam ik er op dit punt ook achter dat de dynamo eruit zou moeten. Er hebben een paar wijzigingen plaats gevonden in de motorruimte vlak nadat mijn 316i gebouwd is, en 1 daarvan was de manier dat de startmotor bevestigd werd. De originele startmotor zat namelijk met lange bouten met een moer erachter vast, terwijl latere startmotoren draad in het huis hebben zitten, waardoor de moeren niet meer nodig zijn. En om die moeren los te kunnen halen, moest ik met een dop en 2 verlengstukken parallel aan het blok, onder de inlaat langs, precies vanaf de plek waar de dynamo zit... Achteraf was ik wel blij met deze montage, want de ruimte bij de koppen van de bouten was zo klein dat ik deze waarschijnlijk aan die kant niet los zou hebben gekregen... (ze zitten vlak voor het brandschot, met te weinig ruimte voor een grote ratel...)
Na alle moeren van dit deel los gehaald te hebben en de brandstofleidingen losgekoppeld te hebben, was het tijd om de inlaat te lichten, zodat ik eindelijk bij de startmotor zou kunnen. Hiervan heb ik geen foto kunnen maken, omdat ik vanaf dat moment continu met 2 paar handen heb moeten werken (1 iemand zorgde dat de inlaat niet in de weg lag, terwijl de ander aan het sleutelen was).

Dit was uiteindelijk wat eruit kwam:
[ external image ]
Kortom, zwaar geoxideerd... Ook is duidelijk aan de nieuwe te zien dat de montage flens een stuk dikker is, omdat daar nu dus schroefdraad in zit. Nu stond er op de door dat de linker een gerenoveerde motor was, maar ik heb in mijn tijd bij Hella heel wat ruilmotoren gezien, en maar heel zelden waren ze zo mooi schoon en gaaf als deze, dus waarschijnlijk is dit gewoon een compleet nieuwe motor.

Eindelijk, de motor zit handvast op z'n plek:
[ external image ]
Voor deze foto heb ik de inlaat opzij moeten trekken (de inlaat van cilinder 4 zat ter hoogte van cilinder 3). De beugel links, vlak bij de rode draad, is de beugel waar de inlaat op steunt, en zit dus precies naast het midden van de motor. Hier loopt de inlaat dus normaal vol overheen.

Na de startmotor weer helemaal vast te hebben gezet, inclusief de aansluitdraden, was het tijd om de hele inlaat weer terug te monteren. Uiteraard heb ik daarbij alle inlaatpakkingen (3 stuks in totaal) vervangen.
Bij het vastzetten kwam ik erachter dat mijn momentsleutel eigenlijk een te klein bereik heeft... De inlaat moest vastgezet worden met een aandraaimoment van 15nm, en mijn momentsleutel begint pas bij 20nm, wat al praktisch niks is... Nu komen deze moeren niet zo heel precies gelukkig, dus 20nm mag ook nog. Voor de rest gold, vast is vast, dus licht aangetrokken. Omdat het inmiddels donker begon te worden, en ik alles toch wel graag af wou hebben, heb ik hier verder geen foto's meer van gemaakt.
De laatste uitdaging was de dynamo. De M43 heeft een zelfspannende multiriem, dus de dynamo zit met 2 lange bouten vast aan het blok, in een beugel die erg krap is. Met een blok hout als buffer is deze rustig terug getikt op z'n plek. Daarna was het heel even puzzelen hoe de multiriem ook al weer precies liep, maar die zat ook snel weer op z'n plek.
Na de laatste dingen weer gemonteerd te hebben, en als laatste de accu weer aangesloten te hebben, was het tijd om de motor weer te starten. Omdat alles zo diep verstopt zit, was dit extra spannend, want dit was pas de eerste keer dat ik kon testen of de startmotor überhaupt goed zat, en een foutje daarin zou betekenen dat de hele inlaat weer los zou moeten (en ik dus nieuwe pakkingen zou moeten halen).
Onder toezicht van m'n vader (die mij overdag heeft geholpen, maar aan het begin van de avond weg moest en net terug was) en Maarten (een goede vriend, die mij 's avonds heeft geholpen), die op veilige afstand waren gaan staan (waar was toch dat vertrouwen in mij :p ), kroop ik achter het stuur om de sleutel om te draaien. Na een paar moeizame slagen, die te verwachten waren, want de benzine was uit de hele injectie-rail gelopen, en die moest eerst weer gevuld worden, sloeg de motor zonder noemenswaardige problemen aan. Een paar keer flink gas geven, en de motor bleef netjes stationair lopen, een teken dat het hele vacuüm systeem ook zonder lekken functioneerde. Daarna de motor nog een paar keer opnieuw gestart, en daarbij sloeg hij met een paar slagen, zonder problemen aan. De motor heeft altijd al een paar slagen nodig gehad om te starten, en met de nieuwe startmotor is dat niet anders, is het hooguit constanter geworden (1 à 2 seconden draaien van de startmotor en hij loopt). Ook lijkt het erop dat deze startmotor minder stroom trekt. Als m'n koplampen branden, blijven ze feller branden bij het starten dan met de oude motor het geval was.
Ik moet nog wel wennen aan het nieuwe geluid van de startmotor. Hij maakt nu een zoemend, bijna zingend geluid bij het starten.

Alles bij elkaar heeft het mij zo'n 7 uur sleutelen gekost. Het had een stuk sneller gekund, maar ik moest veel dingen nog uitzoeken. Ik heb nog nooit een motor zo ver uit elkaar gehaald en het was zeker een leerzame ervaring en het heeft me uiteindelijk flink wat geld bespaard... Ik wil niet weten wat dit bij de garage gekost zou hebben... Na vraag bij BMW Gouda bevestigde namelijk dat inderdaad de hele inlaat eraf moet om de startmotor te vervangen... (bij de X5 schijnt het nog erger te zijn... De omschrijving van een hoofdmonteur daar was, dat ze een motor hebben genomen, daar de startmotor op geschroefd en vervolgens de rest daarom heen gemonteerd... Bij die auto is het bijna nog het makkelijkst om het hele blok uit de auto te halen om de startmotor te vervangen...

Een kort opsomming van wat er allemaal los moet (er is helaas echt geen andere manier) om de startmotor te vervangen in de juiste volgorde:
  1. Accu volledig los (niet alleen de min pool)
  2. Ventilatorkap en fan
  3. Luchtfilter + luchtmassameter
  4. Luchtinlaat interieurventilatie
  5. Gaskabel en gasklephuis
  6. Vacuümleiding rembekrachtiger (met stofomwonden slang)
  7. Bovenste helft inlaatspruistuk
  8. Stationairregelklep, ligt op de box voor de motorelektronica, midden tussen de beide inlaathelften
  9. Alle aansluitingen van de sensoren die aangesloten zitten op de bovenstaande box (slanke handen een pre...)
  10. Dynamo (anders zijn de aansluitdraden van de startmotor onbereikbaar)
  11. Brandstofleidingen naar de injectorrail
  12. Flens waarop de kleppendekselontluchting zit
  13. Aansluitdraden van de startmotor (vanaf de opening ontstaan door het weghalen van de dynamo)
  14. Onderste helft inlaatspruistuk (extra handen zijn handig, want helaas weghalen lukt alleen als ook een sensor op de versnellingsbak of Lambdasonde (ik kon niet ontdekken waar hij naar toe liep) los gehaald wordt.)
  15. Bouten van de startmotor los (deze zitten aan de kant van de versnellingsbak, of als je oude versie hebt, zitten er ook moeren aan de kant van de motor. Demonteren van de laatste versie gaat makkelijker (de bouten hoeven slechts tegen gehouden te worden, en met ratel en verlengstukken kunnen de moeren makkelijk los gehaald worden))
  16. Met gepast geweld (de startmotor zal erg vast zitten) de motor los wrikken en uitnemen.
  17. Terug alles monteren in precies de tegenover gestelde volgorde. Let daarbij op dat er in totaal ook 3 pakkingen vervangen moeten worden (inlaatpakking van de cilinderkop, en 2 pakkinging tussen de beide helften van het inlaatspruitstuk). Eventueel kan je ook de pakking/afdichting van het gasklephuis vervangen.
Omdat je nu ook gelijk heel makkelijk toegang hebt tot een een aantal koelleidingen, de gasregelklep en stationairregelklep, is het aan te raden vooraf even te controleren of je deze misschien wilt vervangen of reinigen. Die handelingen kosten maar weinig extra tijd (vergeleken met de rest) en als je ze later wilt of moet doen, moet je weer alles demonteren om erbij te kunnen. Dit lukt natuurlijk niet als je, zoals ik, met een spoedreparatie te maken krijgt (mijn startmotor liet het in z'n geheel afweten en moest gewoon zo snel mogelijk vervangen worden).

Mikey
3e Versnelling
Posts: 987
Joined: 03 Nov 2005 14:34
Location: Treebeek
Age: 38

Post by Mikey »

nettjes !!! goed bezig !!!
===========================

Ya Know.....
It Is What It Is

===========================

iGora
1e Versnelling
Posts: 175
Joined: 07 Mar 2008 21:22
Location: Rotterdam
Age: 36

Post by iGora »

Deze mag van mij ook wel sticky worden!!! Leuke how-to!!!

dB-Mike
3e Versnelling
Posts: 584
Joined: 04 Jan 2005 07:05
Location: Rotterdam
Age: 43
Contact:

Post by dB-Mike »

Done is sticky :wink:
There's no place like the carseat...!!!

DeepBass909
1e Versnelling
Posts: 60
Joined: 26 Sep 2007 09:59
Location: Gouda

Post by DeepBass909 »

Hey, leuk om te zien dat mijn verslagje zo gewaardeerd wordt :D


Dit geldt dus puur voor de auto's met een M43 motor:
M43B16 (102 pk)
  1. 1993-1999 E36 316i
    1994-1998 E36 316i Compact
    1998-2002 E46 3-Series
M43B18 (115 pk)
  1. 1992-1995.5 E36 318i
    1994-1996 E34 518i
    1995-2001 E36 Z3 1.8
M43B19 (M43 TÜ) (117 pk en 103 pk)
87 kW (117 hp) en 180 N·m (133 ft·lbf)
  1. -2001 E46 318i/318Ci
    1998-2001 E36 Z3 1.8/Z3 1.9i
77 kW (103 hp) en 165 N·m (122 ft·lbf)
  1. 1999-2000 E36 316i compact
    1998-2001 E46 316i
Maar bij eigenlijk alle 4-cilinder blokken (en ook de 6 cilinderblokken) zit de startmotor op grofweg dezelfde plaats, met daar boven/overheen dus het inlaatspruitstuk. Bij de meeste motoren zullen dus globaal dezelfde stappen ondernomen moeten worden om de startmotor te kunnen vervangen. Helaas is de BMW daarmee ongeveer het moeilijkst van alle merken...

Het voordeel van zelf vervangen mag duidelijk zijn. Ik heb er zelf een volle dag over gedaan, deels omdat ik hiervoor nog nooit aan een auto motor had gesleuteld en deels omdat ik gewoon echt m'n tijd ervoor nam om het zo netjes mogelijk te doen, maar ik verwacht dat een ervaren monteur er ook al snel een halve dag mee bezig zal zijn. Als je dus sleutelervaring hebt en je durft het aan, dan loont het zeker om het zelf te doen. Het geeft je gelijk de kans om een aantal onderdelen te inspecteren waar je normaal niet bij kan komen.

ronald 2002
2e Versnelling
Posts: 313
Joined: 17 Oct 2007 07:44
Location: walcheren zld
Age: 56

Post by ronald 2002 »

had je startmotor niet langs onder weg kunnen halen?
normaal zet ik de auto op de brug.
haal de massa kabel van de accu los.
de bouten en bedrading los en dan in omgekeerde volgorde alles er weer op en een half uur later weer de brug af.

dit is ook te lezen op tis.

dus voordat iedereen inlaten gaat demonteren voor een starter,kijk even op tis of in de werkplaatsboeken.

en maak dat sticky maar weer los.

knap dat je het zo gedaan hebt,weetje zeker dat je pakkingen weer nieuw zijn.

maar als ik er langer dan een half uur over doe komen ze mouwen van de planning en de afdeling rekeningen :lol:
2002 '75 +m3 '93+530D'02
Post Reply

Return to “Kennisbank”